Υστερεκτομή είναι η αφαίρεση της μήτρας (υστέρας). Είναι η δεύτερη σε σειρά πιο συχνή επέμβαση στη γυναίκα μετά την καισαρική. Οι περισσότερες υστερεκτομές γίνονται στις ηλικίες 40 έως 50.

ΟΙ ΣΥΧΝΟΤΕΡΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗΣ:

• Ινομυώματα (η συχνότερη αιτία)
• Ενδομητρίωση – Αδενομύωση
• Πρόπτωση οργάνων πυέλου
• Μηνο-μητρορραγίες ή άτυπη αιμορραγία (όπως σε μετεμμηνοπαυσιακές καταστάσεις)
• Χρόνιο πυελικό άλγος
• Γυναικολογικός καρκίνος

ΤΥΠΟΙ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗΣ:

• Ολική υστερεκτομή όταν όλη η μήτρα και ο τράχηλος αφαιρούνται
• Υφολική υστερεκτομή όταν μόνο το σώμα της μήτρας αφαιρείται χωρίς τον τράχηλο. Πλην εξαιρετικών περιπτώσεων όπου ο κίνδυνος τραυματισμού των παρακείμενων οργάνων είναι ιδιαίτερα υψηλός κατά την αφαίρεση του τραχήλου, η υφολική υστερεκτομή στις μέρες μας έχει θέση μόνο στη μαιευτική και στη λαπαροσκοπική ανάρτηση του κολοβώματος του τραχήλου με τοποθέτηση πλέγματος σε περιπτώσεις προπτώσεων μήτρας. Στην πρώτη περίπτωση καταφεύγουμε όταν υπάρχει επιλόχειος βαριά αιμορραγία που δεν σταματά παρά τα όσα συντηρητικά ή και χειρουργικά μέσα, οπότε και δεν υπάρχει πλέον χρόνος για χρονοβόρες ανατομικές παρασκευές και στη δεύτερη περίπτωση όπου διατηρείται ο τράχηλος ώστε να υπάρχει «ύφασμα» για να ραφεί το πλέγμα, καθώς σε κάθε άλλη περίπτωση αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος διάβρωσης του κόλπου.
• Ριζική υστερεκτομή όταν αφαιρούνται η μήτρα, ο τράχηλος και το ανώτερο τμήμα του κόλπου (συνήθως σε περιπτώσεις καρκίνου)

ΠΟΙΑ ΑΛΛΑ ΟΡΓΑΝΑ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΟΥΝ ΜΕ ΤΗΝ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗ;

Αν χρειαστεί οι ωοθήκες και οι σάλπιγγες μπορούν να αφαιρεθούν οπότε μιλούμε ανάλογα για «ωοθηκεκτομή» ή «σαλπιγγεκτομή» ή «εξαρτηματεκτομή» (αν αφαιρούνται και ωοθήκες και σάλπιγγες). Γυναίκες με κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών ή με καρκίνο του μαστού, ιδιαίτερα αν υπάρχει ανάλογο οικογενειακό ιστορικό μπορεί να προχωρήσουν στην αφαίρεση των ωοθηκών τους ακόμη κι αν είναι αυτά υγιή, προκειμένου να μειώσουν το σχετικό κίνδυνο. Ακόμη και χωρίς να υπάρχει ανάλογος κίνδυνος συχνά όταν μια γυναίκα ιδίως εμμηνοπαυσιακή ή περι-εμμηνοπαυσιακή υπόκειται σε υστερεκτομή για οποιονδήποτε άλλη «καλοήθη» αιτία μπορεί να χρειαστεί να προχωρήσει σε εξαρτηματεκτομή για λόγους πρόληψης τυχόν μελλοντικής ανάπτυξης καρκίνου. Οι περισσότεροι χειρουργοί, στην τελευταία περίπτωση, ιδίως όταν δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι ιατρογενούς νοσηρότητας, δηλαδή τραυματισμού παρακείμενων οργάνων θεωρούν έως και ιατρικό λάθος τη διατήρηση των εξαρτημάτων.