ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
(Minimal Access Surgery)

Ως ελάχιστα παρεμβατική θεωρείται μία επέμβαση που μπορεί να γίνει χωρίς μεγάλες τομές. Η εξέλιξη της επιστήμης μας έχει δώσει πλέον τα απαραίτητα εργαλεία για να μπορούμε να εκτελούμε σύνθετες χειρουργικές επεμβάσεις χωρίς να εκτίθεται το εσωτερικό του σώματος στο εξωτερικό περιβάλλον. Αυτό έχει σαν όφελος το μικρότερο χειρουργικό στρες και ό,τι τούτο συνεπάγεται σε όρους πόνου, επούλωσης, ανάρρωσης, φλεγμονής και λοίμωξης. Κατά ανάλογο τρόπο, στη γυναικολογία, ακόμη και μεγάλες ογκολογικές επεμβάσεις μπορούν στην πλειοψηφία τους να εκτελεστούν με αυτό τον τρόπο.

 

Η ελάχιστα παρεμβατική ή αλλιώς ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ χειρουργική στη Γυναικολογία έχει πρακτική εφαρμογή ως:

 

  • ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗ όπου, υπό γενική αναισθησία, μέσω 3-4 μικρών τομών του 0,5-1,0 εκατοστού στον ομφαλό και στην κοιλιά εισάγουμε μικρά τηλεσκόπια αφού δημιουργήσουμε ένα θόλο από αέρα στην κοιλότητα της κοιλιάς. Από τον αυλό τους μπορούμε να περάσουμε κάμερα και εργαλεία κάνοντας την επέμβαση μέσω της εικόνας που στέλνει η κάμερα σε οθόνη.
  • ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ όπου ένα πολύ μικρό τηλεσκόπιο με δυνατότητα να δεχτεί μικροεργαλεία στον αυλό του, εισέρχεται μέσω του κόλπου και του ανοίγματος του τραχήλου της μήτρας στην ενδομητρική κοιλότητα. Μία κάμερα που συνδέεται στην άκρη του μεταφέρει την εικόνα σε οθόνη επιτρέποντας έτσι στον χειρουργό να εκτελεί επεμβάσεις που παλαιότερα γίνονταν «τυφλά», όπως π.χ. η απόξεση, ή απαιτούσαν τη διάνοιξη της κοιλιάς και της μήτρας προκειμένου να εισέλθει κανείς στην ενδομητρική κοιλότητα.
  • ΡΟΜΠΟΤΙΚΑ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ. Αποτελεί την τελευταία εξέλιξη της ενδοσκοπικής χειρουργικής αν και προς το παρόν έχει περιορισμένη χρήση στη γυναικολογία, αφού σε σημαντικά μικρότερους χρόνους οι ίδιες επεμβάσεις γίνονται λαπαροσκοπικά. Βασίζεται στις ίδιες αρχές με την κλασσική λαπαροσκόπηση, μόνο που απαιτεί περισσότερες οπές στην κοιλιά γιατί εισάγει περισσότερα εργαλεία. Ο χειρουργός είναι απομακρυσμένος από το χειρουργικό πεδίο, εκτελώντας την επέμβαση μέσα από μία κονσόλα που φέρει τρισδιάστατη οθόνη και χειριστήρια που μπορούν να εκτελέσουν κινήσεις ακριβώς όπως το ανθρώπινο χέρι.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΠΡΟΤΕΡΗΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ;
  • Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος
  • Μικρότερη ανάγκη για χρήση οπιούχων αναλγητικών φαρμάκων
  • Ταχύτερη αποκατάσταση
  • Μικρότερη διαμονή στο νοσοκομείο
  • Λιγότερες και σπανιότερες επιπλοκές
  • Ηπιότερη επουλωτική διεργασία
  • Λιγότερες λοιμώξεις
  • Μικρότερη πιθανότητα για ανάγκη μετάγγισης
  • Ταχύτερη λειτουργία του εντέρου μετά την επέμβαση
  • Μικρότερη πιθανότητα για την εμφάνιση κήλων στις χειρουργικές τομές
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΝ;

Παρά το γεγονός ότι η ενδοσκοπική χειρουργική συνοδεύεται από επιπλοκές σπανιότερα σε σύγκριση με την κλασική χειρουργική, εντούτοις πάντα μπορούν να συμβούν. Θα μπορούσαν να διακριθούν σε ελάσσονες και μείζονες.

 

ΕΛΑΣΣΟΝΕΣ. Εκτιμάται ότι μπορούν να συμβούν με συχνότητα 1:100 περιπτώσεις:

  • Λοίμωξη
  • Μικρή αιμορραγία στην περιοχή των οπών
  • Ναυτία και έμετοι
  • Στην περίπτωση της υστεροσκόπησης με τοπικό αναισθητικό, 1:200 γυναίκες μπορεί να έχουν την αίσθηση της λιποθυμίας.
  • Στην υστεροκόπηση, τραυματισμός του τραχήλου της μήτρας.

 

ΜΕΙΖΟΝΕΣ. Εκτιμάται ότι μπορεί να συμβούν με συχνότητα 1:1000 περιπτώσεις:

  • Τραυματισμός κάποιου οργάνου όπως έντερο, ουροδόχος κύστη ή, στην περίπτωση της υστεροσκόπησης, μήτρα.
  • Τραυματισμός μεγάλου αγγείου με αποτέλεσμα τη μαζική αιμορραγία και την ανάγκη μετάγγισης
  • Εμβολή από αέρα, λόγω εισόδου φυσαλίδων αέρα στην αγγειακή κυκλοφορία
  • Εμβολή από θρόμβο αίματος που μπορεί να δημιουργηθεί σε κάποιο από τα πόδια (εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση) και μπορεί να προχωρήσει και να φράξει αγγεία των πνευμόνων (πνευμονική εμβολή).

Ως επιπλοκή θα πρέπει να θεωρηθεί και

  • Η μετατροπή μιας λαπαροσκοπικής ή υστεροσκοπικής επέμβασης σε «ανοικτή», δηλαδή, η ανάγκη εισόδου στην κοιλιά μέσω της κλασσικής τομής λόγω κάποιας επιπλοκής που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ενδοσκοπικά
  • Η υστερεκτομή, δηλαδή, η ανάγκη αφαίρεσης της μήτρας λόγω διάτρησης του οργάνου και μαζικής αιμορραγίας
  • Η ανάγκη εισαγωγής στην ΜΕΘ ή και παρατεταμένης παραμονής στο νοσοκομείο λόγω μείζονος επιπλοκής.
ΠΟΙΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΑ;

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ:

Καταρχήν και η λαπαροσκόπηση και η υστεροσκόπηση μπορεί να γίνουν για λόγους διάγνωσης. Με την είσοδο του τηλεσκόπιου είτε στην κοιλιακή κοιλότητα, είτε στην ενδομητρική, μέσω της κάμερας επιθυμούμε να διαπιστώσουμε αν σωστά εικάζουμε για την ύπαρξη συγκεκριμένων ευρημάτων που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την αιτία κάποιων νόσων που δεν μπορούν να απεικονιστούν με οποιοδήποτε άλλο μη επεμβατικό μέσο, όπως υπερηχογράφημα, ή CT ή MRI ή ακτινογραφίες, κ.α. Κλασσικό παράδειγμα οι ενδομητριωσικές εστίες ή οι συμφύσεις.

Επιπλέον, η λαπαροσκόπηση και η υστεροσκόπηση θεωρούνται οι εξετάσεις επιλογής στον έλεγχο-διάγνωση (και θεραπεία αν προκύψουν κατά τη διαδικασία τα ανάλογα ευρήματα) της υπογονιμότητας.

Επίσης, μπορεί να καταφύγει κανείς σε διαγνωστική λαπαροσκόπηση στα πλαίσια επανελέγχου (second-look) της αποτελεσματικότητας της ογκολογικής θεραπείας, σε δεύτερο χρόνο.

Χειρουργικά μπορούν να γίνουν τα παρακάτω:  

 

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΑ:

  • Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση Παθήσεων Σαλπίγγων-Ωοθηκών: όπως κύστεων, συμφύσεων, ή υδροσάλπιγγας
  • Στείρωση: με την απόφραξη του αυλού ή την εκτομή τμήματος της σάλπιγγας
  • Λαπαροσκοπική περίδεση τραχήλου μήτρας στην κύηση: επί ανεπάρκειας του τραχήλου για πρόληψη αυτόματης αποβολής
  • Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση εξωμητρίου κύησης: με σαλπιγγεκτομή ή διάνοιξη και εκτομή του σάκου της κύησης.
  • Λαπαροσκοπική αφαίρεση Ινομυωμάτων: μέσω ειδικής συσκευής κατακερματισμού των
  • Λαπαροσκοπική συμφυσιόλυση: απελευθέρωση οργάνων από λόγω συγκόλληση των επιφανειών τους λόγω ενδομητρίωσης ή μετεγχειρητικής υπερβολικής επουλωτικής διεργασίας ή λόγω φλεγμονώδους αιτιολογίας
  • Λαπαροσκοπική υστερεκτομή με ή χωρίς εξαρτήματα: για καλοήθη νοσήματα, συνηθέστερα αιμορραγίες που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά με συντηρητικότερους τρόπους
  • Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση ακράτειας ούρων: με ανάρτηση της ουρήθρας και επαναφορά της στην φυσιολογική της ανατομική γωνία.
  • Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση πρόπτωσης μήτρας-κύστης-κόλπου: επί πρόπτωσης της μήτρας με υστερεκτομή άνευ του τραχήλου και στήριξη του κολοβώματος της μήτρας μέσω πλέγματος στη σπονδυλική στήλη. Επί πρόπτωσης της κύστης λόγω αποκόλλησής της από τα πλαϊνά της στηρίγματα (παρακολπικά ελλείμματα) με ανάρτησή της στα οστά της πυέλου.
  • Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση ενδομητρίωσης: με εξάχνωση των εστιών της ή με εκτομή των ενδομητριωσικών κύστεων στην ωοθήκη ή με λύση των συμφύσεων.
  • Λαπαροσκοπική ριζική υστερεκτομή: σε καρκίνους του τραχήλου της μήτρας ή του ενδομητρίου.
  • Λαπαροσκοπική λεμφαδενεκτομή: σε καρκίνους των ωοθηκών.

ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΑ:

  • Υστεροσκοπική λήψη βιοψίας ενδομητρίου: όπως σε αιμόρροια ή πάχυνση του ενδομητρίου σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ή σε δυσλειτουργικές αιμορραγίες που δεν μπορούν δικαιολογηθούν αλλιώς.
  • Yστεροσκοπική αφαίρεση πολυπόδων: ο πλέον ακριβής τρόπος για ολική αφαίρεση του πολύποδα υπό άμεση όραση.
  • Υστεροσκοπική αφαίρεση σπιράλ: σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η απομάκρυνσή του ή κάποιο τμήμα του παραμένει εντός της κοιλότητας.
  • Υστεροσκοπική συμφυσιόλυση: όταν η περίοδος εξαφανίζεται χωρίς να υπάρχει ορμονική διαταραχή επί ιστορικού ενδομητρίτιδας ή επεμβάσεων όπως αποξέσεις στην ενδομητρική κοιλότητα.
  • Υστεροσκοπική λύση διαφράγματος τραχήλου-μήτρας: λόγω συγγενούς διαμαρτίας κατά τη δημιουργία της μήτρας μπορεί να παραμείνει κάποια διαχωριστική σύμφυση που διαμερισματοποιεί την μήτρα ή/και του τραχήλου με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ο απαιτούμενος χώρος για την ανάπτυξη ενός κυήματος με συνέπεια την αποβολή σε μεγάλη εβδομάδα κύησης ή τον πολύ πρόωρο τοκετό. Μέση της υστεροσκόπησης μπορεί να εκταμεί κι έτσι να αποκατασταθεί η φυσιολογική ανατομία.
  • Υστεροσκοπική αφαίρεση υποβλεννογόνιων ινομυωμάτων: σε ένα ή σε δύο χρόνους ανάλογα με το μέγεθος και το βαθμό προβολής τους στην ενδομητρική κοιλότητα.
  • Υστεροσκοπική καταστροφή του ενδομητρίου: σε περιπτώσεις που υπάρχει μεγάλη απώλεια αίματος στην περίοδο, που δεν μπορεί να ελεγχθεί με συντηρητικό τρόπο ή φάρμακα, σε γυναίκα που έχει ολοκληρώσει την οικογένειά της και δεν ενδείκνυται ή δεν επιθυμεί να προχωρήσει σε υστερεκτομή, υπάρχει η δυνατότητα να καταστραφεί υστεροσκοπικά το ενδομήτριο, με θερμικό ή χειρουργικό τρόπο κι έτσι πρακτικά να σταματήσει η μεγάλη αιμορραγία.
Scroll to Top